کابل شبکه (Lan) چیست؟
با گسترش ارتباطات بیسیم اما هنوز انتقال دادهها از طریق شبکهای از کابلها، مرسوم به کابل شبکه رواج دارد و بسیاری به تهیه آن برای مصارف خانگی و صنعتی میپردازند و از مزایای این کابل در انتقال با کیفیت اطلاعات بهره میبرند.کاربردهای کابل شبکه چیست و چه ساختاری دارد موضوعی است که مفصلاً در این مطلب به آنها میپردازیم، اما به اختصار میتوان گفت کابل شبکه به مجموعهای از سیمها گفته میشود که براساس جنس رسانای به کار رفته در آن که میتواند از جنس مس یا شیشه باشد، به تبادل اطلاعات بین کامپیوترها، روترها، سوییچها و… میپردازد و اجزا و مؤلفههای شبکه را به هم متصل میسازد.
انواع کابل شبکه و کاربردها
انواع کابل شبکه و کاربردهای آنها را میتوان در سه دسته کلی کابل زوج به هم تابیده، کابل کواکسیال و فیبر نوری معرفی نمود که در ادامه به شرح هرکدام به صورت مجزا میپردازیم.
کابل زوج به هم تابیده
کابل زوج به هم تابیده از چهار زوج سیم رنگی که هر کدام به صورت تفکیک به یک سیم سفید تابیده شدهاند، تشکیل شده، به همین دلیل با این نام خوانده میشوند. این کابل خود شامل دو نوع روکشدار (STP) و فاقد روکش (UTP) است که میتوان صرفه اقتصادی بالای این کابل شبکه را جزء مزایای آن برشمرد.
کابل شبکه زوج به هم تابیده روکشدار را از دو لایه روکش میسازند، یکی به صورت فویل که بر دور هرکدام از جفت سیمها قرار گرفته و یک پوشش شیلد که به صورت کلی دور تمامی سیمها را میپوشاند. اکنون انواع مختلفی از این نوع کابل در مدلهای U/FTP، F/UTP، S/UTP، S/FTP و… بر اساس نوع و چگونگی پوشش وجود دارد.
کابل شبکه زوج به هم تابیده بدون روکش که هشت سیم موجود در آن به صورت جداگانه روکش شده و روکش برای سیمهای جفتی در این کابل مشاهده نمیشود. این کابلهای شبکه به منظور پشتیبانی از سرعتهای مختلف در انواع گوناگون طراحی شدهاند که به صورت اختصار از واژه Cat برای معرفی راحتتر آنها استفاده میکنند و به منظور تعیین میزان قدرت و تواناییشان اعدادی را در کنار این عبارت درج مینمایند.
هرچه عدد، مقدار بیشتری را نشان دهد، یعنی کابل در ارتباطات از سرعت بالاتری پشتیبانی میکند. در زمانی که نیاز به سرعتهای بالاتر و البته اطمینان از حضور دستگاههای پیشرفته پاسخگوی این سرعت باشد، از ردههای برتر cat6، cat7 و cat8 بهره میبرند و سطحهای پایینتر چون cat4 و cat5 را به کارهای سبکتر با سرعت پایینتر واگذار میکنند.
البته سوکت یا کانکتور تمامی این کابلها با هم یکسان بوده و در صورت تعویض کابل شبکه هیچ نگرانی در مورد دستگاه متصل به آنها وجود ندارد.
کاربردها:
استفاده در شبکههایی که امنیت اهمیت فراوانی دارد
کابل کشی دوربینهای مدار بسته
بهره وری در مکانهایی نیازمند به تداخل کمتر
مصرف در زمانهای نیازمند به پهنای باند بیشتر
کابل کواکسیال
لایه مرکزی کابل کواکسیال را به هادی الکتریکی که به صورت ساده یا تابیده طراحی میشود، اختصاص داده و سپس یک عایق الکتریکی که از تداخل و نویز جلوگیری میکند، بر روی آن میپوشانند و بدین طریق از سیگنالهای عبوری محافظت مینمایند. سپس بر روی تمامی این لایهها از پوشش مشبک مسی بهره میبرند و در نهایت عایق بیرونی را قرار داده و ساختار این نوع کابل شبکه را کامل میسازند.
کابل کواکسیال نیز دارای دو نوع متفاوت نازک و ضخیم میباشد که مدل نازک آن به علت انعطاف، نرمی و کارکرد آسان بسیار استفاده میشود، اما نوع ضخیمتر آنکه از هسته مسی با سطح مقطع بزرگ تر بهره برده، به منظور پشتیبانی از مسافتهای بیشتر به کار میرود.
کاربردها:
امکان اتصال به صورت مستقیم به کارت شبکه
قابلیت ارسال سیگنال تا مسافت 185 الی 500 متری
استفاده در شبکههای کامپیوتری
بهرهوری در سیستمهای رادیویی
در قالب ستون اصلی به منظور متصل شدن شبکه Thinnet کوچک به یکدیگر
ارتباط بین شبکههای تلفنی
مورد استفاده در شبکههای تلویزیونی
ایجاد ارتباط بین وسایل تصویری خانگی
منتقل کردن سیگنال از آنتن به گیرنده
انتقال محتواها از ایستگاه تلویزیونی به گیرندهها
برقراری ارتباط بین دکلهای رادیویی و گیرندههای رادیویی
کابل فیبر نوری
فیبر نوری از مجموعهای فیبر تشکیل شده که از جنس سیلیسیم دی اکسید بوده و کمتر از یک اینچ قطر دارد و دادهها را با سرعت و قدرتی بالا توسط نور لیزر انتقال میدهد. با این توضیح مختصر حتماً متوجه شدهاید که ساختار کابل فیبر نوری به کلی با دو مدل گذشته متفاوت بوده و جنس شیشه آن خواص، مزایا و ویژگیهای منحصر به فردی به آن بخشیده است.
کابل فیبر نوری نیز خود دارای دو نوع متفاوت میباشد که از آنها میتوان به Single-Mode مناسب برای مسافتهای زیاد و Multi-Mode با کیفیتی بالا برای انتقال حجم دادههای فراوان نام برد.
کاربردها
ایجاد ارتباط میان شبکههایی با فاصله زیاد
اتصال شبکههای LAN
استفاده برای انتقال حجم دادههای زیاد
کاربرد در مصارف نظامی
کابل شبکه CAT8
کابل زوج به هم تابیده از رایجترین کابلها و البته گرانترین در میان کابلهای شبکه (Cable Network) است، بدین ترتیب از انواع مختلف آن بسیار استفاده میشود. بدین ترتیب CAT8 امروزه به عنوان مدرنترین مدل از کابلهای زوج، با قابلیتهای منحصر به فرد و یک روکش شیلد توانسته، مسئولیت انتقال دادهها را در هر حجم و اندازهای به خوبی به انجام رساند.
کارشناسان کابل شبکه را به عنوان یکی از سریعترین انتقال دهندهها با قدرت 40 گیگابایت در ثانیه و با فرکانس تحت پوشش بسیار بالا و برابر با 2000 مگاهرتز، نسبت به نمونههای پیشین شناخته و به واقع تولید آن را یک پیشرفت در صنعت کابل میدانند. با توجه به اینکه پیش از خرید یک کابل باید به بررسی نیازهای شبکه چون سرعت، فرکانس و فاصله بین تجهیزات دقت نمود، میتوان گفت بدون نگرانی از کابل شبکه CAT8 در شبکههای نیازمند به سرعت و پهنای بالا میشود، بهره برد و بدین طریق از تداخل سیگنالها جلوگیری نمود.
استاندارد کابل شبکه
کابل شبکه چند رشته سیم دارد؟
برای آنکه بدانید کابل شبکه چند رشته سیم دارد، باید بگوییم که کابل کواکسیال به علت محدودیتهای خاص خود استفاده فراگیری ندارد و فیبر نوری نیز با قیمت بالایی که دارد، فقط مصارف خاص نظامی را میطلبد. از این رو آنچه از همه بیشتر و به صورت عموم کاربرد دارد، کابل شبکه به هم تابیده (LAN) است که برای مصارف خانگی، اداری، تجاری و… پر استفاده میباشد و از 8 رشته سیم جداگانه که دارای 4 رنگ اصلی و 4 رنگ فرعی بوده و دو به دو به یکدیگر تابیده شدهاند، تشکیل شده است.
یعنی یکرنگ اصلی با یکرنگ فرعی با یکدیگر جفت شده و رنگ اصلی وظیفه انتقال سیگنالهای مثبت و رنگ فرعی رسالت تبادل سیگنالهای منفی را در کابل شبکه بر عهده میگیرد و در نهایت همگی توسط یک سوکت، امکان اتصال به دستگاههای مختلف را ایجاد میکنند.
استاندارد کابل شبکه
استاندارد کابل شبکه بسته به ترتیب و نحوه قرار گرفتن سیمهای کابل در کنار هم و اتصالشان به سوکت دارای دو نوع متفاوت هستند. به واقع کابل شبکه از نظر رنگ بندی دارای دو استاندارد T568B و T568A میباشد که در آنها جای قرارگیری سیمهای رنگی عوض شده و در زمان جایگذاری داخل پینها با یکدیگر جابهجا میشوند و دو استاندارد A و B را رقم میزنند.
این استانداردهای سبب ایجاد دو نوع کابل شبکه کراس (Cross) با دو سر کانکتورهای یکسان A یا B و مستقیم (Straight) با دو سر کانکتورهای متضاد A و B میشود. در زمانهایی که نیاز به اتصال دو کامپیوتر با یکدیگر به گونهای که تأثیر متقابل بر روی هم داشته باشند، از کابل کراس با خاصیت ارتباط مستقیم آن استفاده کرده و کامپیوترها را به هم متصل میسازند.
ولی در مواقع دیگر که بیشتر هدف ایجاد یک شبکه LAN به منظور ایجاد یک ارتباط یک طرفه و ارائه امکان تأثیر پذیری یک کامپیوتر بر دیگری باشد، از کابل Straight استفاده میشود.
تأثیر طول کابل شبکه
تأثیر طول کابل شبکه بر کیفیت انتقال سیگنالها فراوان است و حتی در صورت استاندارد بودن کابل شما مجاز به استفاده از طولی بیشتر از 100 متر به منظور حفظ کیفیت دادههای انتقالی نیستید. در اینجا مبحث سرعت نیز به میان آمده و مسلماً در کابلها با طول بیشتر، سرعت انتقال کمتری را شاهد هستیم.
ولی به هر حال جنس کابل نیز در این موضوع تأثیرگذار است و کابلهای مرغوبتر CAT7 به نسبت نمونههای CAT5 و CAT6 تا حد زیادی حجم بیشتری از اطلاعات را حتی در کابل کشیهای طویل از خود نشان میدهند.
حداکثر طول کابل شبکه
حداکثر طول کابل شبکه 100 متر است، ولی این در حالتی است که کابل شما دارای تمامی شرایط استانداردها چون کیفیت بالای سوکت، جنس کابل مناسب، سوئیچ قدرتمند و… باشد و هر چه این مرغوبیت افت نماید، به طبع از مقدار طول کابل کاسته شده و در این صورت 70 تا 75 متر را حد مجاز میدانند.
بسیاری مراکز برای آنکه بتوانند از طولهای بالاتر بهره ببرند از تکرار کنندهها (Repeater) یا سوییچ یا هاب در میانه راه کابل استفاده میکنند. بدین ترتیب در شرایط استاندارد برای CAT5 تا 72 متر و برای CAT6 تا 90 متر طول را برای ارسال اطلاعات بدون اختلال مناسب میدانند و سیگنالهایی بدون افت را شاهد هستیم.
فرق کابل شبکه CAT5 با CAT6
در موضوع کابل شبکه وقتی به موضوع فرق کابل شبکه CAT5 با CAT6 میرسیم باید بگوییم که هر دو آنها از جنس مس ساخته شدهاند و سعی میشود در طراحی هر کدام از آنها از مس با خلوص بالاتری به جهت بهبود کیفیتشان بهره برده شود. با گذشت زمان نیاز به انتقال اطلاعات با سرعت بالاتر و با حجم بیشتر و در مسافتهای طولانیتر احساس شد.
کابلهای شبکه CAT5 با سرعت انتقال 100 مگابیت در ثانیه، جای خود را به CAT6 با سرعت انتقال 10 گیگا بیت در ثانیه دادند و با این عملکرد پیشرفتی چشمگیر را در صنعت کابل شبکه به نمایش گذاشتند.
بدین ترتیب از مزایای دیگر CAT6 در مقایسه با CAT5 به این موارد میتوان اشاره نمود:
استفاده از CAT6 در شبکههای نیازمند پهنای باند بیشتر
دارای قطر بیشتر به نسبت CAT5
سرعت انتقال دادهای 10 برابر بیشتر از CAT5
تجربه سرعت بالاتر با کمترین تداخل
سرعت بالاتر حتی در مسافتهای بیشتر
افت ولتاژ کمتر به نسبت CAT5
استفاده از سر سیمهای Rj-45 متفاوت برای هر کدام