نکات مهم درمورد کابل کنترل افشان که لازم است بدانید.
یکی از انواع سیم و کابل پرکاربرد، کابل کنترل افشان است.انواع مختلف سیم و کابل، کاربردهای مختلفی دارند و با توجه به ویژگی‌های خاص خود در محیط‌های کاری مخصوصی به کار گرفته می‌شوند.
کابل کنترل افشان چیست و چه کاربردهایی دارد؟
کابل کنترل افشان یک کابل چند رشته‌ای است که از تابیده شدن چند رشته سیم به یکدیگر تشکیل می‌شود. هرکدام از این رشته‌ها کار انتقال سیگنال‌های کنترلی، حفاظتی یا اندازه‌گیری در شبکه مدارهای کنترل و ارسال سیگنال‌ها برای کنترل تجهیزات صنعتی را انجام می‌دهند. کابل‌های افشان هم در مناطق خشک و هم نواحی مرطوب قابل استفاده هستند. ویژگی مهم این نوع کابل، انعطاف‌پذیری بالای آن است. در محیط‌هایی که به کابل‌های منعطف و نرم با خواص متوسط مکانیکی نیاز است، این کابل‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
کابل‌های کنترل افشان برای متصل شدن اجزای دستگاه‌های خط تولید نیز به کار می‌روند. همچنین برای انتقال سیگنال‌های آنالوگ (جریان‌های عبوری از تجهیزات) و سیگنال‌های دیجیتال مانند عبور فرمان‌های کنترلی در تابلو برق و همچنین برای باز و بسته کردن کلیدها از این نوع کابل استفاده می‌شود. به طور کلی می‌توان کاربردهای کابل کنترل افشان را به صورت زیر عنوان‌بندی کرد:
برای کنترل و اتصال در ماشین‌ها
برای کنترل تسمه‌نقاله‌ها
برای کنترل و اتصال در خط تولید کارخانه‌ها
استفاده در ماشین‌آلات مختلف صنعتی
برای کنترل و اتصال در خطوط مونتاژ پیشرفته تجهیزات اتوماتیک
این نوع کابل می‌تواند تنش‌های ضعیف و متوسط مکانیکی را به‌خوبی تحمل کند. این کابل‌های انعطاف‌پذیر دارای دامنه حرارتی 70+ درجه برای عملکرد نرمال و 150+ درجه برای اتصال کوتاه در قسمت هادی هستند. همچنین، این کابل‌ها در حالت خم‌شو در دمای بین 5- تا 50+ درجه و در حالت ثابت در دمای بین 40- تا 70+ درجه در سطح کابل قابلیت استفاده دارند. کابل‌های کنترل افشان از کابل‌های پرکاربرد در ماشین‌آلات و صنایع هستند.
انواع کابل‌های کنترل افشان
کابل‌های کنترل افشان در انواع مختلفی تولید و به بازار عرضه می‌شوند. وجه مشترک تمام این کابل‌ها، انعطاف‌پذیری بالای آن‌ها است که به ساختار و نوع مواد به‌کاررفته در این کابل‌ها برمی‌گردد. برخی انواع کابل‌های کنترل افشان عبارتند از کابل کنترل افشان شیلددار، کابل کنترل افشان با روکش پی‌وی‌سی و کابل کنترل افشان بدون حفاظ الکتریکی. در اینجا دو نوع اول را که از کابل‌های پرمصرف در صنعت به شمار می‌روند، بررسی می‌کنیم.
کابل کنترل افشان شیلددار
استفاده از برید یا مس بافته‌شده، وجه تمایز مهم کابل‌های کنترل افشان شیلددار نسبت به دیگر انواع کابل است. همان‌طور که قبلا گفته شد، کابل‌های افشان اغلب در مکان‌هایی به کار می‌روند که نیاز به نرمش بیشتر و خواص مکانیکی متوسط باشد. کابل‌های کنترل افشان شیلددار علاوه بر این موارد، این قابلیت را دارند که در محیط‌های دارای میدان مغناطیسی نیز مورد استفاده قرار بگیرند. شیلد یا برید استفاده‌شده در ساختار کابل‌های کنترل افشان شیلددار، اثرات نویزها و امواج الکترومغناطیسی موجود در محیط را تا حد زیادی کاهش می‌دهد؛ بدون آنکه از قابلیت نرمش و انعطاف‌پذیری کابل کاسته شود. این کابل‌ها با ولتاژ کار 300 تا 500 ولت و ولتاژ آزمون ۲۰۰۰ ولت جریان متناوب، در بازار موجود هستند.
کابل کنترل افشان با روکش پی‌وی‌سی
گفتیم که در کابل‌های کنترل افشان نرمش و انعطاف‌پذیری بالا از اهمیت بالایی برخوردار است. روکش پی‌وی‌سی به‌کاررفته در این کابل‌ها به انعطاف‌پذیری آن‌ها می‌افزاید. PVC یا همان پلی وینیل کلراید، نوعی پلیمر پلاستیکی است که به طور گسترده در محصولات صنعت پتروشیمی به کار می‌رود. امروزه، این ماده در صنایع دیگر همچون صنعت ساختمان در کنار صنعت کابینت آشزخانه نیز کاربردهای زیادی دارد. پی‌وی‌سی که از طریق پلیمرزاسیون تک پاروینیل کلراید ساخته می‌شود، یک عایق بسیار خوب جریان الکتریسیته است و به همین دلیل در بسیاری از سیم و کابل‌ها از جمله کابل‌های کنترل افشان به کار می‌رود. از مزایای کابل کنترل افشان با روکش پی‌وی‌سی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
قابلیت بازیافت
انعطاف‌پذیری و قابلیت نرمش خوب
فرایند تولید آسان
قیمت مناسب
استقامت بالا
با این وجود، باید گفت که روکش‌های پی‌وی‌سی بی‌عیب هم نیستند. از جمله معایب این روکش‌ها می‌توان موارد زیر را بیان کرد:
در صورت اشتعال، از این روکش‌ها گاز سمی هیدروژن کلرید متصاعد می‌شود که می‌تواند باعث آسیب به چشم و پوست انسان شود و مشکلات تنفسی را در پی داشته باشد.
در هنگام آتش‌سوزی، دود زیادی ایجاد می‌کنند که باعث اختلال در دید می‌شود.
