سیم ارت و نول چیست؟
سیم نول و ارت
یعنی سیم فاز حامل جریان برق و سیم دیگری که سیم نول است مسیری برای جریان بازگشتی جریان برق به حساب می‌آید. در واقع می‌توان گفت سیم‌های ارت، نول و فاز جزء اصلی‌ترین مطالب در حوزه سیم کشی‌ها و انتقال نیرو بوده و به علت اینکه در پی آنها موضوع حفاظت از جان افراد به میان می‌آید، با دقت بیشتری دنبال می‌شود.
تفاوت سیم نول و ارت در چیست؟
مهم ترین تفاوت بین سیم نول و ارت در این است که سیم نول به عنوان مسیر برگشت جریان الکتریکی در یک سیستم AC استفاده می‌شود، اما سیم ارت جریان الکتریکی را به زمین هدایت می‌کند و به عنوان سیم ایمن در سیستم الکتریکی به کار گرفته می‌شود. با این حال، هر دو سیم نول و سیم ارت دارای ولتاژ یکسانی برابر با صفر هستند.
در این مطلب سعی می‌کنیم برای روشن شدن بیشتر به بیان تفاوت سیم‌های نول و ارت و تعریف معنای آنها بپردازیم و از این رو به بسیاری از سؤالات شما پاسخ دهیم. در ابتدا به توضیح هر یک از سیم‌ها می‌پردازیم، پس با ما همراه باشید.
تشخیص سیم فاز و نول و ارت
برای تشخیص این ۳ سیم از یکدیگر، باید ابتدا به رنگ سیم فاز و نول و همچنین رنگ سیم ارت توجه کرد که عموما سیم فاز 1 به رنگ قهوه‌ای، سیم فاز 2 به رنگ سیاه و سیم فاز 3 به رنگ خاکسری می‌باشد. رنگ سیم نول، آبی و سیم ارت به رنگ سبز به همراه نوارهای زرد می‌باشد.
برای اطمینان بیشتر می‌توانید از فازمتر هم کمک بگیرید. با اتصال نوک فازمتر به قسمت بدون عایق (لخت) سیم فاز، چراغ بالای فازمتر روشن می‌شود و اگر به سیم نول بزنید، چراغ فازمتر روشن نمی‌شود. برای احتیاط دو یا سه باره این کار را تکرار کنید تا از فاز یا نول بودن سیم، مطمئن شوید.
سیم ارت چیست؟
همان‌طور که می‌دانید وسایل الکتریکی برای روشن شدن و اجرای عملکرد خود نیازمند یک مدار بسته دارای دو قطب با اختلاف پتانسیل الکتریکی هستند که وظیفه برقراری جریان در این مدار بر عهده دو سیم فاز و نول است، ولی در این میان وظیفه سیم ارت چیست؟ برحسب اتفاق پیش می‌آید که با رخ دادن اتصال کوتاه یا وصل شدن مستقیم فاز به نول خطر برق گرفتگی ایجاد شود.
در چنین زمانی سیم ارت با اتصال به بدنه دستگاه‌ها جریان را به سمت زمین منحرف ساخته و با قطع جریان توسط فیوز از کاربران وسایل و تجهیزات الکتریکی محافظت می‌نماید. از این رو اگر چه رسالت ارت محافظت از افراد و سیستم‌ها است، اما وجود آن به منظور ارتقاء سطح ایمنی الزامی است.
سیم نول چیست؟
شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که آیا سیم نول برق دارد؟ درهنگام متصل بودن وسایل به برق شهری و روشن بودن آنها، سیم نول دارای برق بوده و خطرناک هستند. اما در زمان خاموشی، سیم نول هم بدون جریان الکتریکی است. همان‌طور که اشاره کردیم، این سیم در میان مجموعه سیم‌های موجود در مدارات، فاقد هر گونه الکترون است، از این رو حتی لمس آن برای انسان خطری ایجاد نمی‌کند و فقط با ولتاژ پایین‌تری که نسبت به فاز دارد، سبب ایجاد اختلاف پتانسیل و حرکت الکترون‌ها در مدار و جاری شدن جریان الکتریکی و کارکرد تجهیزات الکتریکی می‌شود.
بدین ترتیب برای پاسخ به سؤال سیم نول چیست، باید به صورت مختصر گفت نوعی سیم در مدارات الکتریکی است که عدم وجود آن سبب می‌شود، الکترون‌ها مسیری برای حرکت نداشته و فاز برای برگشت و روشن نمودن وسایل برقی با مشکل روبرو شود.
رنگ سیم نول
معمولاً سیم نول با رنگ آبی و یا سفید تولید و عرضه می‌شود.
آیا می‌توان یک سیم نول را لمس کرد؟
اگر سیم نول را در یک مدار الکتریکی فعال لمس کنیم (یک دستگاه، یک لامپ یا هر چیز دیگری) دارای جریان برق است. لمس سیم نول تنها زمانی که جریانی وجود ندارد بدون خطر است.
آیا سیم نول باید برق داشته باشد؟
برخی از افراد نام نول را به این معنا می دانند که جریان برق از آن عبور نمی‌کند، اما اینطور نیست. سیم نول بخشی از مدار برق است، به این معنی که هر زمان که به برق متصل شود، به احتمال بالا جریان الکتریکی از آن عبور می‌کند.
انواع سیم مدارهای الکتریکی
با توضیحاتی که خدمتتان عرضه نمودیم، می‌توان گفت که انواع سیم مدارهای الکتریکی شامل سه سیم، فاز، نول و ارت هستند که وجود هر یک از آنها به منظور رعایت استانداردهای لازمه، الزامی است. سیم فاز یا سیم حامل بار که جریان، توسط رسانای موجود در آن به اجزای الکتریکی منتقل می‌شود، به علت اینکه دارای ولتاژ بالایی است یک سیم خطرناک در مدارهای الکتریکی به شمار می‌رود.
برق سه فاز از نیروگاه‌ها به پست‌های برق انتقال داده شده و توسط ترانسفورماتورهای موجود در آن به برق 230 ولت شهری تبدیل می‌شود و توسط سه سیم فاز به ساختمان‌های شهر منتقل می‌گردد. در این میان سیم نول با امکان ایجاد راه برگشت برای جریان به منبع و مولد، مدار را فعال می‌سازد. در مرحله بعد حوزه فعالیت سیم ارت آغاز می‌شود، از این رو به راحتی می‌توان در اینجا به تفاوت سیم‌های ارت و نول پی برد.
کاربرد سیم ارت چیست؟
سیم ارت به منظور جلوگیری از اتصال کوتاه دستگاه‌ها با بدنه فلزی از یکسر به تجهیزات و از سر دیگر به چاه ارت در کنار دکل‌های برق وصل شده و امنیت افراد را هنگام استفاده از وسایل الکتریکی تضمین می‌کند. بدین ترتیب نول وظیفه بازگشت جریان را داشته اما ارت رسالت حفاظت از عملکرد بهینه مدار و قطع جریان، در صورت بروز مشکل را بر عهده دارد.
